1- آشتیانی ـ مرتضی (1281 – 1365 ق)
آیةالله حاج شیخ مرتضی آشتیانی فرزند آیةالله حاج میرزا محمدحسن، از علمای نامور سده چهارده هجری است. وی همزمان با درگذشت شیخ مرتضی انصاری (استاد پدرش) به دنیا آمد، و از همین رو، مرتضی نام گرفت. مقدمات و سطوح درسی را نزد پدر آموخت، دوره فقه و اصول را در نجف اشرف نزد میرزا حبیبالله رشتی و میرزا حسین نوری و حاج میرزا خلیل و آخوند خراسانی گذراند و در اخلاق از شاگردان شیخ محمد بهاری بود.
همزمان با انقلاب مشروطیت به تهران بازگشت و در حوادث مسجد شاه و رخدادهای بانک روس و لغو امتیاز آن، نقشآفرین بود؛ به همین دلیل، به فرمان عینالدوله از تولیت مدرسه خان مروی و امامت مسجد خازن الملک برکنار شد.
سال 1340 ق. به مشهد آمد و به تدریس و اقامه جماعت پرداخت و به سال 1353 ق (1314 ش) در پی رویداد مسجد گوهرشاد، مشهد را ترک کرد و به زاویهای در حرم حضرت عبدالعظیم رفت. با فروپاشیدن دولت رضاخان، در سال 1360 ق به عتبات کوچید و دو سال در کربلا تدریس کرد، اما به دلیل بیماری به ایران بازگشت و در مشهد ماندگار شد و سرانجام در سال 1365 ق در سن 84 سالگی درگذشت و در رواق دارالسعاده، پایین پای ضریح منور امام رضا(ع) دفن شد.
2ـ آقابزرگ حکیم ـ محمدتقی (م 1315 ش)
محمدتقی میرزا عسکری، معروف به آقابزرگ حکیم، فرزند میرزا ذبیحالله و نوه میرزا مهدی شهید دروس ابتدایی را در مشهد فرا گرفت و برای ادامه تحصیل و شرکت در دروس حکیم نامور میرزا ابوالحسن جلوه و میرزا هاشم گیلانی اشکوری راهی تهران شد.
در اوج جنبش مشروطه به نجف رفت و بر آخوند خراسانی وارد شد و در محضر وی به شاگردی نشست و پس از فراگیری دروس وی، در سال 1292 ش به مشهد بازگشت و 23 سال باقیمانده عمر خود را در این شهر ماند و در خانه به تدریس آموختههای خود پرداخت و بزرگانی همچون حاج آقا حسین قمی، میرزا محمد آقازاده، سید محمدتقی مدرس رضوی، حکیم الهی قمشهای، حاج شیخ محمود حلبی، حاج شیخ مجتبی قزوینی و دیگران در شمار درسآموزان او بودند. آقابزرگ به صراحت لهجه، آزادمنشی و وارستگی نامور بود، تند صحبت میکرد، در شبانهروز به یک وعده خوراک بسنده میکرد و کرامت انسانی خود را با چیزی معامله نکرد. وی در جمادی الثانی سال 1355 ق برابر با 1315 ش. در مشهد درگذشت و بنا به وصیت خود، در دامنه شرقی کوهسنگی به خاک سپرده شد.
منبع:سایت امام رضا (ع)
موضوع مطلب :